Keynote Huub Nelis

Vroeger dachten we dat de hersenen met 12de af waren en dat er alleen nog maar kennis ingegoten hoefde te worden. Inmiddels weten we door onder andere fMRI-scans dat de hersenen pas rond het 25ste jaar klaar zijn.

Zijn de huidige jongeren anders dan vroeger?
Er zou een andere generatie onstaaan door games, ict enzovoorts. Maar evolutionair is er natuurlijk niet zo snel iets veranderd.
Tot het tiende jaar groeien hersenen, in de 15 jaar daarna ontstaan vooral verbindingen, dat is dan ook de meest creatieve fase. Veelgebruikte verbindingen worden versterkt, waardoor je beter wordt in die functies.. Betekent ook dat jongeren moeite hebben met plannen en vooruitkijken.
Het laatste deel dat ontwikkeld wordt is de frontaalkwab, de regisseur van de hersenen. Daar wordt de balans tussen alle functies geregisseerd. Daardoor zijn emoties, empathie voor jongeren rond hun twaalfde wat lastiger, met als gevolg: meer behoefte aan kicks, stemmingswisselingen en een lage impulscontrole.
Evolutionair is dat handig. Het nemen van risico's is op die leeftijd namelijk functioneel om het ouderlijk nest te verlaten. Daar heb je lef voor nodig.

Jongeren hebben behoefte aan verbondenheid, willen erbij horen. Eigenlijk niets nieuws onder de zon, wij hadden die behoefte ook en realiseerden dat met de middelen, die we toen hadden. Tegenwoordig maken mobieltjes dat dat dag en nacht kan. Die staan dan ook 's nachts aan.
Andere kenmerken zijn aanwezigheid op profielsites, waarbij eigenlijk impliciet de vraag wordt gesteld: wat vind je van mij? Het aanbod aan informatie leidt ook tot 'Infobesitas', de behoefte om altijd maar op de hoogte te blijven. Toch blijkt ook, dat jongeren een groeiende behoefte hebben aan kennis over het omgaan met online media. Het idee dat jongeren beter zijn in social media klopt in feite niet.

Huub geeft nog een aantal tips voor het onderwijs:
Je hebt meer invloed dan je denkt. Het doet er toe wat je zegt. In feite ben je een soort Japie Krekel, een plaatsvervangende frontaalkwab.
Zorg voor een positieve benadering (jongeren zijn gevoelig voor complimentjes). De beste docenten zijn streng, houden orde en geven complimenten en leggen niet het accent op het onbekwame.
Structuur is belangrijk: plannen is immers moeilijk. Geef inzicht in wat je verwacht. Herhaal dat. Structuur is niet hetzelfde als streng, het gaat prima samen met activerende en zelfstandige leervormen. Bied inzicht in het leerproces,
Creëer verbinding. Motivatie wordt (net als verliefdheid) beïnvloed door oxytocine het 'knuffelhormoon'.

Tot slot: Voordat jongeren op hun 25ste met een plop wakker worden, moeten we zorgen dat ze in tussentijd niet ontspoord zijn...