Wat kan het onderwijs leren van de organisatie van het CvI-congres? (#cvi2010)

Zo, dé Conferentie voor Onderwijsvernieuwing en ICT editie 2010 is achter de rug. De ongeveer 1300 deelnemers zijn naar huis, de de Koningshof is inmiddels leeg, het projectbureau weer gevestigd in Den Bosch, de leerlingen kunnen weer gewoon naar school, en ik aan mijn normale werk. Maar eerst tijd voor een korte terugblik.

Inhoudelijk heb ik niets meegekregen van dit congres. Op zich is dat jammer, maar het is een hele belevenis om dit congres mee te mogen organiseren. Je bent de hele dag druk met tal van organisatorische zaken, maar de tevreden blikken en reacties geven veel voldoening.

Rein Bijlsma is de terechte winnaar van de prijs van beste presentatie. Niet alleen een briljant edublogger, maar ook een uistekend presentator. Rein, van harte.

Het projectbureau van het Consortium voor Innovatie is altijd op zoek naar vernieuwing van het congres. Dit jaar hadden we bijvoorbeeld verdiepingssessies. Dat waren bijeenkomsten die 2,5 uur duurden, waarin sprekers meer konden variëren in werkvormen (met ook meer interactie), en waarin zij dus ook -de naam zegt het al- onderwerpen konden uitdiepen. Het was wel de bedoeling dat deelnemers zich apart zouden opgeven voor de sessies.

Over de inhoud heb ik veel positieve reacties terug gekregen. Doel bereikt, zou ik zeggen.
Aan het inschrijvingsproces moesten veel deelnemers duidelijk wennen. Wat dat betreft leek deze conferentie op een gewone MBO-instelling, waar ook menigeen moet wennen aan het idee dat leerlingen zich ook kunnen inschrijven voor leeractiviteiten en je niet alles hoeft te roosteren. Maar desondanks voor herhaling vatbaar, die verdiepingssessies.

Organisatorisch verliep het congres goed. Het draadloze -open- internet kende aanloopproblemen, soms moest een beamer (of iets anders) vervangen worden, of kon één van de vele presentatoren de weg naar de Koningshof niet vinden (wat ik op zich kan begrijpen). Maar meestal was het erg stil op de portofoons. Een goed teken: de organisatie loopt dan op rolletjes. Ik heb ook van verschillende kanten positieve reacties gekregen op de inhoud en organisatie van het congres.

Tijdens de dé Conferentie voor Onderwijsvernieuwing en ICT worden altijd leerlingen ingezet: als gastheer/vrouw en voor de ICT-support. Ook nu hebben deze leerlingen weer uitstekend werk geleverd. Anders dan andere jaren, was de grote groep leerlingen die aan de sessies meewerkten. En wat echt anders was, was de deelname van drie leerlingen aan de programmacommissie. Floor, Thom en Mohamed hebben een grote betrokkenheid en eigen initiatief getoond en hun werkzaamheden met toewijding uitgevoerd. Petje af. Vooraf was ik erg benieuwd hoe deelname van leerlingen aan de programmacommissie uit zou pakken. Nou, heel goed.

Wat me ook op valt, is de prima sfeer die deze twee dagen op de conferentie heerste. Als programmacommissie hebben we veel gelachen. Helaas is niet elke anekdote 'blogbaar'.... Verder heb ik veel (glim)lachende mensen zien rondlopen. Deze prima sfeer is volgens mij één van de succesfactoren van deze conferentie, en maakt deze conferentie ook anders ten opzichte van andere congressen over het zelfde onderwerp. Wat veel mensen zich wellicht niet realiseren, is dat het CvI veel investeert in relaties om die sfeer te creëren. Een 'vriend' neem je het immers niet kwalijk, als iets niet 100% loopt. En als een vriend een beroep op je doet, dan geef je daar gehoor aan. Die sfeer heerst tijdens deze conferentie. Het is een genoegen daar aan mee te mogen werken. Maar daar heb je immers ook vrienden voor.

Ik denk dan ook dat het onderwijs zelf veel kan leren van de organisatie van deze conferentie:

• Zorg voor een strakke organisatie van je processen. Dat biedt structuur en duidelijkheid.
  
• Zorg voor een duidelijke taakverdeling, maar zorg er wel voor dat de verschillende taken op elkaar zijn afgestemd en dat de teamleden nauw met elkaar samenwerken. Zorg er ook voor dat degenen die taken uit moeten voeren, deze ook kunnen uitvoeren (qua expertise en faciliteiten).
  
• Houd het gezamenlijk te bereiken resultaat duidelijk voor ogen. Dat is in dit geval: het best georganiseerde congres voor het onderwijs in Nederland te organiseren. Welk resultaat willen we met ons onderwijs ècht bereiken?
  
• Permanente en eenduidige communicatie is van groot belang bij de vormgeving van je primair proces. Spreek elkaar ook aan, en wees duidelijk. Degene die een probleem veroorzaakt, is ook verantwoordelijk voor de oplossing ervan (maar kan ook op ondersteuning rekenen).
  
• Investeer in relaties binnen je team, en in de relatie met degenen waarvoor en waarmee je werkt. Lach samen, relativeer en heb plezier. Dan nemen teamleden ook werk van elkaar over, en nemen ze initiatief.
  
• Heb en schenk vertrouwen in degenen waarmee je samenwerkt. Ook -en vooral- in je leerlingen. Leerlingen groeien niet door mest, maar door een positieve benadering en vertrouwen.
  

Tot slot wil ik iedereen bedanken, die dit congres heeft bijgewoond en mee heeft gevoerd. En met name de mensen met wie ik het nauwst heb samengewerkt: de mensen van het projectteam en de leden van de programmacommissie. Het was weer een waar genoegen en eer om met jullie hier aan samen te werken.

Twitter voor digibeten, Rein Bijlsma

De sessie over Twitter wilde ik graag eens meemaken, om te zien hoe de reacties zouden zijn van mensen die er nog weinig kaas van gegeten hebben. De eerste inventarisatie toonde aan dat het overgrote deel van de zaal nog niets van Twitter weet of er niets mee doet.

Twitter is ontstaan in 2006 en twitteren wordt ook wel microbloggen genoemd en in 140 tekens kun je aangeven wat je aan het doen bent. Er zijn veel bekende twitteraars, zoals Femke Halsema of Barack Obama. Belangrijke personen hebben een zogenaamd Verified account, zodat duidelijk is dat het echt om hen gaat en niet iemand die zich als die persoon voordoet.

Uit onderzoek naar Twitteraars blijkt dat er een groeiend aantal jongeren op Twitter actief is. Zij twitteren het meest op hun werk of op school en op vakantie. Wereldwijd zijn er nu 105 miljoen twitteraars en wordt de Twitter site door 180 miljoen unieke bezoekers per maand bekeken (denk bijvoorbeeld aan Mathijs van Nieuwkerk, die zelf niks heeft met Twitter, maar wel altijd precies weet wat mensen hebben getwitterd). Je hoeft dus zelf niet te twitteren om toch te kunnen lezen wat anderen daar doen. Het meest wordt er mobiel getwitterd.

Rein vertoonde enkele filmpjes, waaronder een parodie rondom social media, Facebook en Twitter van the Onion (een aanrader!). Ook had hij een mooi 44 stappenplan over Twitter verslaving, gebaseerd op een lijst van Shane Nickerson. Waarom tieners wel of niet twitteren is verschillend. Tieners twitteren niet, omdat voor hen vaak internet op de mobiel nog te duur is, omdat ze het iets voor oude mensen vinden, omdat hun vrienden het (ook) niet doen of omdat ze toch al op Hyves of Facebook zitten. Tieners twitteren wél omdat ze hun status makkelijk kunnen updaten, omdat hun idolen het ook doen (bijv. Lady Gaga), omdat ze op de hoogte willen blijven van wat hun vrienden doen, omdat ze de actualiteiten willen volgen, omdat ze er nieuwe mensen kunnen ontmoeten of gewoon omdat het cool is.

De site Trendsmap werd nog even getoond, waarop live te zien is waarover wereldwijd het meest getwitterd wordt. Zo wordt het wel heel eenvoudig de actualiteiten op lokaal niveau te volgen. Op Twittermap kun je zien waar twitteraars zitten.  Verder passeerden nog url-verkorter Tinyurl.com, Twittercounter (voor statistieken), blip.fm (muziek twitteren), Foursquare (locatie twitteren met gps) de revue.

Scholen gebruiken Twitter vooral voor het verspreiden van nieuwsberichten, maar een voorbeeld van wat ook kan is dat van leraar Maarten Hendrikx die een account heeft aangemaakt (meesklas) waar hij, achter een slotje, voor zijn klas opdrachten op deelt. Rein raadt scholen dan ook aan om zich in ieder geval te gaan oriënteren op hun aanwezigheid op Twitter "anders mis je de boot".

Rekenen met de Nintedo DS, ROC Nova College

In ronde 4 was ik bij de presentatie van mijn collega's Bernadet Sprenkeling en Inge de Witt die een verhaal vertelde over ons Kennisnet innovatieproject waarbij de Nintendo DS is ingezet in het rekenonderwijs. Meer informatie en gemaakte formulieren bij het project is te lezen in de projectenbank van Kennisnet en de presentatie staat op de Slideshare omgeving van het ROC.

Met het spel Professor Kageyama's rekentraining is gestart met 20 Nintendo's in een klas bij de unit Zorg, Welzijn en Lab waar basisrekenen moest worden opgevijzeld. Er was daarnaast ook een controlegroep waar niet met de Nintendo werd gewerkt. De spelcomputertjes konden mee naar huis worden genomen en 1x per week werd er in de klas even tegen elkaar gespeeld.

Enkele ervaringen met het spel zijn dat er maar 3 oefeningen per dag gedaan hoeven te worden en dat een volgend level pas weer de volgende dag gehaald kan worden. Dat frustreerde sommige cursisten wel. Het tegen elkaar spelen stimuleerde de cursisten wel om beter te worden en er werd dan ook thuis meer geoefend. De eerstgekozen groep was zich vooral aan het voorbereiden op medisch rekenen en vond dat de basisvaardigheden die ze met dit spel konden trainen nog niet ver genoeg gingen.Het spelen van het spel begon na 4 weken wel te vervelen, dus bij volgende groepen is gekozen voor een maximum van 3 weken. Uit toetsen aan het begin en het eind bleek vooral dat de rekensnelheid aardig was verbeterd.

Natuurlijk kon er tijdens de sessie ook even met de Nintendo's gespeeld worden maar helaas waren er aanvankelijk wat verbindingsproblemen en kon niet iedereen bij de gezamenlijke spel aansluiten. Bij een tweede poging ging het beter en werd hier en daar fanatiek gegamed. Uiteindelijk kon een winnaar worden bepaald. Zo kon iedereen aan den lijve ondervinden hoe de adrenalinespiegel kan oplopen bij een dergelijk spel.

Naderhand was er nog een korte discussie over de inzet van dergelijke, misschien wel wat "kinderachtige", tools in het mbo. Enkele reacties waren dat dit goed kan werken voor het remediërende deel van het rekenonderwijs. Het tegen elkaar spelen, het competitie-element werd ook als motiverend gezien. Een handzaam apparaatje is makkelijker mee te nemen dan een laptop en je kunt ermee in de bus spelen, of 's avonds in bed. Verder ligt de kracht ook in het hoge gadgetgehalte van de Nintendo.

Enercities, duurzame energie in een game

In ronde 3 was ik bij de sessie van ROC Nijmegen over de serious game Enercities die in een samenwerking tussen een consortium van Europese scholen met Paladin Studios, Qeam en een energieagentschap in Granada is ontwikkeld rond het onderwerp duurzame energie. Hiervoor is een internationaal project (Intelligent Energy Europe) gestart. Het spelplatform is gratis beschikbaar, er is een online community bij en er is een educatieve toolbox bij voor de docent in maar liefst 6 talen! Je zou het een plek kunnen geven binnen Leren Loopbaan en Burgerschap, maar ook bijvoorbeeld bij een facilitaire opleiding. De universiteit van Twente doet ondertussen ook nog onderzoek naar de attitude verandering die dit spel bij cursisten teweeg zou moeten brengen.

De uiteindelijke doelstelling van het consortium is om het spel in verschillende Europese landen bij 50 scholen te laten spelen, met 6000 deelnemers en met 300 lessen over energie. Buiten de scholen om is er een streefgetal van 20.000 spelers wereldwijd. Het wordt ook al aangeboden via Facebook en men heeft al 11.000 hits gehad sinds de start in februari, dus het begin is er. Op 20 april zal er een eerste Europese competitie worden georganiseerd.

Als docent kun je een docentcode aanvragen bij Eric Luijten van ROC Nijmegen en met deze code kunnen cursisten zich dan ook aanmelden zodat ze meteen aan hun docent gekoppeld zijn. Het spel is geschikt voor cursisten van 15 op het vmbo tot universitair studenten, dus een hele brede doelgroep. Bij Eric Luijten kun je ook zijn als je als school meer wil weten over de game of er op school ook mee wil starten.

Natuurlijk mochten we ook een poosje spelen en hoewel het te kort was om je goed in het spel te verdiepen werd me wel duidelijk dat er heel veel in zit en dat er continu keuzes door de speler moeten worden gemaakt die weer consequenties hebben voor het spelverloop. Een game die dus niet lineair en ook voor elke speler weer anders zal verlopen. Af en toe is er een "adviseur" die je even een tip geeft, maar cursisten gaan ook elkaar helpen bij het hoger scoren in de game. Het zet aan tot nadenken over duurzame energie, over kiezen tussen aanleg van zonnecentrales, windmolenparken, kolen of zware industrie en waar je je mensen laat wonen en parken gaat aanleggen. Beetje SimCity vond ik. Hieronder mijn resultaat na een kwartiertje spelen. Ging heel behoorlijk, al zeg ik het zelf. :-)

Fijn om weer eens een serious game te zien die de gameplay centraal heeft gesteld, waar je als speler zelf bepaalt hoe je het wil aanpakken en waar ook nog wat van geleerd kan worden.

Achter de presentatorenbalie #cvi2010

Vandaag is de conferentie voor Onderwijsvernieuwing en ICT officieel van start gegaan. Als voorzitter van de programmacommissie mag ik de presentatorenbalie bemensen, samen met collega programmacommissielid Floor die bij het Regio College verpleegkunde studeert.

Vooral in het begin kan dat hectisch zijn, als veel presentatoren tegelijkertijd binnenkomen. Wat we doen is de aanwezigheid registreren (telt overigens niet mee voor de financiering), doorverwijzen (tas halen, je laten scannen -de pas, niet de body-, naar de gardarobe verwijzen), laten zien waar de zaal is (de Koningshof is een heus doolhof als je nooit in een klooster hebt verbleven), kapotte badges vervangen, en diverse vragen beantwoorden.

Vervolgens moet je dan checken of presentatoren ontbreken, en dat doorgeven aan de verantwoordelijke leden van de programmacommissie.

Als een sessie is afgelopen, krijgen we de evaluatieformulieren van de leden van de programmacommissie. Die mogen Floor en ik vervolgens optellen. En nee: we zijn niet om te kopen, maar lusten wel graag een goed glas wijn....

Het leuke is dat ik veel bekenden zie, waarmee ik dan helaas geen echt -uitgebreid- praatje kan maken. Tijdens de keynotes en de eerste ronde, had ik wel meer tijd. Maar toen zat iedereen natuurlijk in de zalen.

Verplichte scholing, de bonus is een laptop

In de 2e ronde mocht ik een sessie verzorgen over onze laptopscholingen waarover ik op mijn eigen blog ook al wel eens geschreven heb. De sessie verliep goed, hij werd goed bezocht, er werd veel gereageerd en de pijnpunten kwamen aardig bovendrijven. Wat aardig was is dat enkele mensen nog maar pas in het mbo werkten en zich verbaasden over de stand van zaken op het gebied van kennis van ict bij docenten. Tja, dat is inderdaad een feit waar we nog steeds geen heldere oplossing voor gevonden lijken te hebben. Ook over die professionalisering en dat we misschien wel te lief zijn voor onze docenten heb ik wel eens eerder geschreven.
Mijn presentatie vind je op SlideShare, waar trouwens veel meer presentaties van het Nova College te vinden zijn. Hieronder heb ik hem ook maar even neergezet. Als je nog wilt reageren op de discussiestellingen op de laatste 2 slides kun je dat op Slideshare, maar natuurlijk ook hier in de comments doen.

Veldhoven 2010 Verplichte scholing: de bonus is een laptop

View more presentations from ROC Nova College.

Impressie voorbereidingen dé Conferentie voor Onderwijsvernieuwing en ICT 2010 (#cvi2010)

Vandaag hebben we de laatste voorbereidingen getroffen voor dé Conferentie voor Onderwijsvernieuwing en ICT 2010, die morgenvroeg van start gaat. 'We' is een indrukwekkend gezelschap dat bestaat uit het projectteam van het Consortium voor Innovatie (niet alleen de 'usual suspects' als Addy, Annemarie, Kimmely, Ellen en Willem, maar ook de tijdelijke versterking), de programmacommissie van deze conferentie, medewerkers van de Koningshof, personeel van Houben Mediatechniek, Holland Standbouwers, leerlingen van het Cibap in Zwolle (met hun begeleiders) en leerlingen van het Horizon College en Regio College die zorgen voor de ICT-ondersteuning en het gastheer/vrouwschap (met begeleiders). Ongetwijfeld ben ik nog mensen vergeten. Mijn excuus daarvoor.

Vooraf hebben we een uitgebreid draaiboek ontvangen dat leidend is voor de voorbereiding en uitvoering van deze conferentie. Wat is er zoal gebeurd? Een greep uit de activiteiten:

• Opbouw ICT markt
  
• Inrichten vendors alley
  
• Insteken congrestassen (veel werk). Tijdens het insteken heb ik gevraagd hoeveel leerlingen al aan pingen deden. De score viel me mee (of tegen). Ik loop nog niet hopeloos achter.
  
• Instructie portofoons (belangrijk communicatiemiddel)
  
• Instructie brigades (zaalwachten). Ik ben met een aantal leerlingen door de Koningshof gelopen. Zij hadden de structuur van dit complexe gebouw snel in de gaten. Ik nog steeds niet (TomTom op de iPhone werkt binnen niet).
  
• Testen barcodesysteem
  
• Inrichten van diverse hallen en zalen (en checken, checken, checken; nu -20.45 uur- wordt voor de laatste keer gecontroleerd of alles in orde is)
  
• Overleg en briefings
  
• Bewegwijzering aanbrengen (en checken, checken, checken).
  

Morgenvroeg hebben we al weer om 7 uur de eerste briefing. Met ontbijt, gelukkig. En laat dan de massa bezoekers maar komen.